De eLaborate-editie van 2019

 

 

De kans om een editie in eLaborate-formaat te maken opende de mogelijkheid om die noodzakelijke aanpassingen alsnog door te voeren. Afgezien van de correctie van een aantal fouten, bestaan ze op de eerste plaats uit een aantal moderniseringen van de taal. Het meest opvallende verschijnsel is de syncope van de schwa in werkwoordsvormen en een aantal andere woorden. “Hi hevet”, “die maghet”, “ghelovet” e.d., die typisch zijn voor het oudere Middelnederlands, werden omgewerkt tot “hi heeft”, “die maecht” en “ghelooft”. De vormen “leghet” en “seghet” werden in “leit” en “seit” veranderd. Verder hebben we overal in tijdzinnen in het imperfectum het Duitse “als” of “alse nu” door het Middelnederlandse voegwoord “doe” vervangen.

Een tweede belangrijke aanpassing van de “Neder-L”-tekst is de omgang met de Middelnederlandse fragmenten. De bewaarde brokstukken van “Ogiers Kintheit” gelijken weliswaar sterk op H, maar zijn daarmee niet identiek omdat H geen afschrift maar een bewerking van de oudere vertaling is. Omdat de complete H-cyclus een in zich gesloten redactie vormt, hebben we anders dan bij de “Neder-L”-uitgave de fragmenten van “Ogiers Kintheit” niet als origineler dan H beschouwd, maar de versie van H als primair aangezien en de fragmenten alleen geraadpleegd waar H onduidelijk was.

Bij deze nieuwe uitgave werd ook de mogelijkheid geboden doelgericht gebruik te maken van digitale editietechniek en zo de beperkingen van het gedrukte boek te doorbreken. De „Ogier van Denemerken“-cyclus wordt in deze editie in vier parallelle „versies“ of “lagen” weergegeven. De eerste “laag“ is een facsimile, een volledige fotografische weergave van H. Dit laat de lezer toe een blik op het handschrift te werpen en de aangeboden teksten te controleren. De tweede „laag“ is een transcriptie van de complete tekst van Ludwig Flúgel, een weergave van de middeleeuwse tekst in modern schrift. De derde „laag“ is een geannoteerde reconstructie van de Middelnederlandse tekst die aan het Duitse afschrift ten grondslag heeft gelegen. De vierde „laag“ tenslotte is een vertaling van de gereconstrueerde Nederlandse tekst in modern Duits, waardoor deze ook voor Duitse lezers toegankelijk gemaakt wordt.

 

De editie van 2012 <— —> Het facsimile