De Heidelbergse „Ogier von Dänemark“ is een tekst die op een zeer bijzondere manier gesitueerd is in het grensgebied tussen de germanistiek en de neerlandistiek. Om te voorkomen dat de tekst bij een modern Duits publiek eens te meer aan onbegrip ten prooi zou vallen zoals dat in de 15de eeuw bij Ludwig Flúgel het geval was, hebben wij besloten de gereconstrueerde Middelnederlandse tekst volledig in modern Duits te vertalen. „Wij“ zijn in dit geval dr. Klaus-Dieter Luitjens (Heide, Schleswig-Holstein) als moedertaalspreker en ikzelf.[1] Door de vertaling kunnen Duitse lezers in het algemeen en germanisten in het bijzonder een indruk krijgen van de manier waarop Ludwig Flúgel met zijn Nederlandstalige bron is omgegaan en van de keuzes die hij daarbij gemaakt heeft.

De Duitse vertaling volgt de Middelnederlandse tekst bijna overal op de voet. Alleen stoplappen en waarheidsbetuigingen die uitsluitend omwille van het rijm gebruikt werden, hebben we omwille van de vlottere leesbaarheid, regelmatig achterwege gelaten. We hebben de voorkeur gegeven aan een proza- boven een versvertaling. De Duitse tekst houdt ook geen rekening met de uiterlijke versstructuur van de brontekst, zoals dat bijvoorbeeld bij de BiMiLi-reeks de gewoonte is. Doordat het aantal versregels per bladzijde rond de 30 ligt, is het meestal niet moeilijk om de parallelle Nederlandse passage te vinden.

Bij het vertalen gaven we de voorkeur aan modern Duits met hier en daar een paar archaïserende elementen, zoals bijvoorbeeld de aanspreekvorm ‚ihr‘, die de vertaling een licht historisende tint verlenen.

In de vertalinglaag is gebruik gemaakt van vier soorten noten: hoofdstuknummers, Weddige-, eigennaam- en tekstkritieknoten.

Hoofdstuknummer: zie boven.

Weddige: Onze vertaling wijkt regelmatig nogal erg af van de interpretatie van Weddige 2002. In de Weddige-noten worden in het bijzonder de Duitse vertalingen, die Hilkert Weddige in zijn voetnoten (WeNo) en/of in zijn glossarium (WeGl) voorstelt, kritisch becommentarieerd. In een aantal gevallen worden emendaties (WeEm) of andere aspecten van Weddiges editie zoals de interpunctie of het hoofdlettergebruik, kritisch doorgelicht. Lezers die twijfels hebben met betrekking tot de reconstructie van de Nederlandse tekst verwijzen we door naar de verantwoording van de gemaakte keuzes in de „hertalingsnoten“ in de reconstructielaag.

Eigennaam: zie hierboven bij reconstructielaag.

Tekstkritiek: Zoals in de reconstructielaag wordt in de tekstkritiek-noten gewezen op verdwenen, toegevoegde of verplaatste regels. Niet reconstrueerbare verzen worden als „<…>“ weergegeven. Wanneer de inhoud van de verdwenen verzen herstelbaar is, dan plaatsen we de gereconstrueerde verzen of versdelen tussen vishaken.

Brock, april 2017

[1] Dr. Luitjens was ook zo vriendelijk de laatste hand te leggen aan de tekst van de Duitstalige inleiding, waarvoor hartelijk dank.

De reconstructie van de Nederlandse tekst <— — —> Afkortingen